Wskazówki dla rodziców
Mowa
- Należy mówić do dziecka nieco wolniej, eksponując ważne w zdaniu słowa poprzez ich podkreślenie głosem, intonacją, akcentem. Jeśli nawet nasze dziecko nie ma poważniejszych trudności w rozumieniu mowy, to i tak wolniej odbiera komunikaty słowne.
- Używajmy raczej prostych i krótkich zdań; zdanie długie i złożone nie będzie zrozumiałe, a dodatkowo nie stanowi dla dziecka dostępnego wzorca do naśladowania.
- Akceptujmy gesty, miny, których dziecko używa w celach komunikacyjnych, ale starajmy się sami powiedzieć w prostej formie to, co dziecko chciało nam przekazać.
- Zwracajmy uwagę na samodzielne i spontaniczne słowa dziecka, podtrzymujmy je (przedłużajmy ich trwanie), powtarzając po dziecku bezpośrednio, a potem do nich wracając. Może to być nawet prosty dźwięk, sylaba, która dla dziecka ma znaczenie.
- Możemy dodawać jeszcze jedno słowo, rozbudowywać wypowiedź dziecka, lub objaśniać prostym, ale bardziej dojrzałym wyrazem to, co powiedziało dziecko.
- Czasem można więc delikatnie poprawić to, co powiedziało dziecko, nie zawsze wymagając powtórzenia poprawnej formy wyrazu.
- Uczmy dziecko prostych słów zaczynając od sylab otwartych, w zabawie zachęcając do powtarzania, łącząc z gestem, mimiką, co ułatwia dziecku zapamiętanie.
- Nie używajmy zmiękczeń, zdrobnień, które zacierają wyrazistość budowy słowa.
- Słowo zawsze coś znaczy, pamiętajmy, żeby łączyć słowa - nazwy z konkretnymi zabawkami, przedmiotami lub obrazkami.
Motywacja, uwaga
- Do zabaw językowych trzeba wybierać odpowiedni moment, dziecko nie może być zmęczone, głodne, rozdrażnione.
- Może być, że chętnie rozmawia przed snem, podczas kąpieli lub w łóżku.
- Obserwujmy indywidualne preferencje naszego dziecka, zapamiętujmy, kiedy jest najbardziej zainteresowane nauką.
- Starajmy się o kontakt wzrokowy z dzieckiem, które powinno obserwować twarz, głównie usta mówiącego.
- Dzieci o zaburzonym rozwoju mowy, często z różnych powodów nie lubią ćwiczeń przed lustrem.
- Warto stosować różnorodne zabawki, pomoce, niektóre proste, ale bliskie dziecku, można wykonać wspólnymi siłami.
- Nagradzajmy dziecko za próby mówienia - np. klaszcząc, ciesząc się, chwaląc, nawet za minimalny sukces.
Emocje
- Podążajmy za dzieckiem, okazujmy mu cierpliwość, zrozumienie, życzliwość.
- Akceptujmy jego ograniczenia, chwaląc starania, wzmacniając chęć komunikowania się z nami.
- Słuchajmy go uważnie, nie wprowadzajmy atmosfery pośpiechu.
- Zachęcajmy dziecko do okazywania uczuć, ale tez w miarę potrzeby chrońmy przed nadmiernymi emocjami, uczmy kontroli emocji szczególnie negatywnych (odwracanie uwagi, milczenie, odroczenie naszej reakcji).
- Stwarzajmy sytuacje będące dla dziecka źródłem pozytywnych emocji.
- Dobierajmy zajęcia z rozsądkiem, bardzo ważny jest kontakt z grupą rówieśniczą, czyli przedszkole.
Ważne
Nie polegajmy wyłącznie na sobie, szukajmy pomocy u specjalistów.
Są nimi: logopeda, psycholog, pedagog, neurolog, audiolog i inni.
Logopeda Agnieszka Duranc – Mularczyk